تحلیل قیاسی مناظرة «خسرو و ریدک» با«درخت آسوریک» بر اساس نظریة دیالوگیسم باختین
نویسندگان
چکیده
بر اساس نظریة «دیالوگ» باختین، هر سخن در هر زمینهای، خواه ناخواه «گفتوشنودی» است. این تئوری که در واقع واکنشی ضد فرمالیستی و ضداستالینی بودهاست، توجه خود را به نثر، بهویژه به «رمان»(در معنای مدرن) معطوف ساختهاست؛ امّا با اندکی توسّع میتوان این نظریه را در تحلیل متون منظوم فارسی(حکایات، حماسه، مثنویهای عارفانه و عاشقانه)بهکار گرفت. باختین «گفتوگو» را در مقابل مفهوم «تکگویی» قرار داد و آن را به انواعی چون: درونی و بیرونی، مستقیم و غیر مستقیم، اسکاز و جدل پنهانی تقسیم کرد. این مقاله، با رهیافتی توصیفی – تحلیلی با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای، به بررسی قیاسی درخت آسوریک، مناظرة مفاخرهآمیز بین بُز و درخت خرما با مناظرة خسرو و ریدک، گفتوگوی بین خسرو دوم با پسری به نام «وس پوهر» پرداختهاست. هر دو اثر مربوط به ایران قبل از اسلام هستند که بر پایة «گفتوگو» ساخته شدهاند، ولی نوع دیالوگ، محتوا و شکل آنها با همدیگر تفاوت دارد. در مقاله سعی شده است ضمن معرّفی دو اثر، با بیان ویژگیهای هر یک، وجوه تشابه و تمایز آنها از منظر نظریة دیالوگیسم باختیین مورد بررسی قرار گیرد. مهمترین نتایج این جستار این است که هر دو اثر بر اساس مکالمه ساخته شدهاند امّا درخت آسوریک، جدل آشکار و خسرو و ریدک، گفتوگو برای آزمون و سنجش است؛ به عبارت دیگر، یکی از طرفین سخن(خسرو) سوال طرح میکند و طرف دیگر سخن(ریدک) بدان پاسخ میدهد تا به اثبات خود و آرمانهای طبقهای که به پدران تعلق دارد، بپردازد. در هر دو اثر، صدا و سخن تحکّمآمیز و مطلق جایگاهی ندارد؛ به زبانی دیگر، لحن کلام راوی اثر آمرانه نیست، حتی در جدل بز و درخت خرما، راوی هرگز از این نوع سخن گفتن بهره نمیجوید
منابع مشابه
تحلیل نقاشی‌های پیتر بروگل بر اساس اندیشه میخاییل باختین
خنده و طنز در جامعه فلاندر قرن شانزدهم، در زمینه‌های فرهنگی و تاریخی آن، جایگاه ویژه‌ای دارد و پیتر بروگل به عنوان یکی از بزرگترین نقاشان این دوره، این ویژگی جامعه‌اش را به نمایش می‌گذارد. بروگل نقاشی است متعلق به دور‌ه‌ای که میان رنسانس و قرون وسطی قرار دارد و در سال 1604 م به عنوان بزرگترین هنرمند کمیک توصیف شده است. با این حال، ماهیت هنر بروگل چیزی فراتر از موضوع خنده است. برای رسیدن به ...
متن کاملتحلیل نقاشی های پیتر بروگل بر اساس اندیشه میخاییل باختین
خنده و طنز در جامعه فلاندر قرن شانزدهم، در زمینه های فرهنگی و تاریخی آن، جایگاه ویژه ای دارد و پیتر بروگل به عنوان یکی از بزرگترین نقاشان این دوره، این ویژگی جامعه اش را به نمایش می گذارد. بروگل نقاشی است متعلق به دور ه ای که میان رنسانس و قرون وسطی قرار دارد و در سال 1604 م به عنوان بزرگ ترین هنرمند کمیک توصیف شده است. با این حال، ماهیت هنر بروگل چیزی فراتر از موضوع خنده است. برای رسیدن به درک...
متن کاملتجزیه و تحلیل جنبش وال‌استریت بر اساس نظریة هابرماس
چکیده جنبش وال‌استریت نمایان‌گر اعتراض مردم به عملکرد نظام سرمایه‌داری است و به منزلة یکی از مهمترین رخدادها و تحولات جامعة امریکا در سال 2011 محسوب می‌شود. اهمیت این موضوع از آن‌رو است که برخلاف سایر جنبش‌ها محدود به حوزة خاصی نیست و توانسته است به‌تدریج به سایر نقاط جهان تسری یابد. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی دلایل رخداد جنبش وال‌استریت، بر اساس نظریة هابرماس، می‌پردازد. ابتدا ...
متن کاملتحلیل حکایت‌های گلستان و بوستان بر اساس نظریة تودوروف
حکایت‌‌پردازی در آثار سعدی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ به همین سبب معرفی و تحلیل گونه‌های حکایت‌های گلستان و بوستان سعدی، هدف اصلی این پژوهش است. بررسی حکایت‌های این دو اثر برپایة دیدگاه تزوتان تودوروف از منظر نوع‌شناسی، هم‌چنین شناخت و معرفی قواعد و قوانین حاکم بر ساخت این حکایات، هدف دیگر این جستار است. این بررسی نشان میدهد به سبب وجود ویژگی‌هایی، بیشتر حکایت‌های این دو اثر با نظریۀ روایتی تودوروف ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات ایرانیجلد ۱۵، شماره ۳۰، صفحات ۱۶۹-۱۸۶
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023